Əlaqəli yazılar

İşçilərin performansının qiymətləndirilməsində ən çox yol verilən səhvlər

Rəhbərlər işçiləri qiymətləndirərkən bir sıra hallarda səhvlərə yol verirlər. Qərəzli fikirlər və yanlış mühakimə performans qiymətləndirmə prosesini korlaya bilər. Qiymətləndirmə zamanı ən çox yol verilən səhvlərin bir neçəsinə nəzərə salaq:
1️⃣ İlk təəssürat effekti. İşçi haqqında rəhbərdə formalaşmış ilk təəssürat onun işçini qiymətləndirməsinə təsir edir.
2️⃣ Halo effekti. İşçinin hər hansı müsbət keyfiyyəti və ya davranışı ümumi qiymətin yüksək olmasına təsir edir. Məsələn, işçi intizamlıdırsa, onun vəzifə öhdəliklərini də düzgün icra etdiyi düşünülür.
3️⃣ Horn (buynuz) effekti. Halo effektinin əksinə, işçinin hər hansı mənfi keyfiyyəti və ya davranışı ümumi qiymətin aşağı olmasına təsir edir.
4️⃣ Həddindən artıq yumşaq və ya sərt qiymətləndirmə. Həddindən artıq yumşaq qiymətləndirən rəhbər işçilər arasında fərq qoymadan hamını əla, sərt qiymətləndirən rəhbər isə hamını zəif qiymətləndirir. Bu isə işçiləri bir-birindən fərqləndirməkdə, kimin irəli çəkilməli olduğunu, kimin isə inkişafa ehtiyacı olduğunu müəyyənləşdirməkdə çətinlik yaradır.
5️⃣ Mərkəzə meyillilik. Bu halda isə rəhbər performansından asılı olmayaraq hamını orta qiymətlə qiymətləndirir.
6️⃣ Keçmişə nəzərən qiymətləndirmə. Uzaq keçmişdə yüksək nəticə göstərən işçi cari fəaliyyəti nəzərə alınmadan yenidən yüksək qiymətləndirilir.
7️⃣ Ən son fəaliyyət effekti. İşçinin qiymətləndirmə dövrü ərzindəki bütün fəaliyyəti nəzərə alınmaq əvəzinə, yalnız son fəaliyyəti əsas götürülərək qiymətləndirilir.
8️⃣ Qiymətləndirənin ön mühakiməsi. İşçini qiymətləndirən rəhbər özünün peşəkar olduğu sahədə işçinin bilik və bacarıqlarını zəif qiymətləndirir. Əksinə, rəhbərin öz bilik və bacarıqları zəifdirsə, işçinin həmin sahə üzrə bilik və bacarıqlarını daha yüksək qiymətləndirir.
9️⃣ Oxşarlıq səhvi. İşçini qiymətləndirən rəhbər bilik və bacarıqlar, maraqlar, təhsil və s. cəhətdən özünə oxşar olanları yüksək qiymətləndirir.
🔟 Müqayisə səhvi. Qiymətləndirən rəhbər hazırda qiymətləndirdiyi işçini ondan əvvəl qiymətləndirdiyi işçi ilə müqayisə ehtiyi halda bu səhvə yol verir. Müqayisə edilən şəxsdən asılı olaraq bu, hazırda qiymətləndirilənin daha yüksək və ya zəif qiymətləndirilməsinə səbəb ola bilər.
1️⃣1️⃣ Yanaşma səhvi. Biz öz nailiyyətlərimizi çox çalışmağımızla, uğursuzluqlarımızı isə xarici faktorlarla əlaqələndiririk. Başqalarını qiymətləndirdikdə isə yanaşmada səhvə yol verərək eyni məntiqi tətbiq etmirik. Məsələn, zəif nəticə göstərən birinin uğursuzluğunu müvafiq bacarıqlara malik olmaması ilə əlaqələndiririk, amma bunun səbəbi kifayət qədər dəstək və ya resursun olmaması da ola bilər. Qiymətləndirmə zamanı bütün amillər nəzərə alınmalıdır.

Əlaqəli yazılar